मुंबई (अक्षय मांडवकर) - गतवर्षी सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पात दाखल झालेला वाघ वर्षभरानंतरही व्याघ्र प्रकल्पात नांदत असताना, आता प्रकल्पामध्ये नव्या वाघाचे आगमन झाले आहे (Sahyadri TR Recorded new tiger). राष्ट्रीय उद्यानामधून नर वाघाचे छायाचित्र टिपण्यात व्याघ्र प्रकल्पातील कर्मचार्यांना यश मिळाले आहे (Sahyadri TR Recorded new tiger). महत्त्वाचे म्हणजे या वाघाची ओळख पटली असून कोल्हापूरमधील राधानगरी वन्यजीव अभयारण्यामधून हा वाघ चांदोलीत आला आहे. (Sahyadri TR Recorded new tiger)
Read More
महाराष्ट्र ते कर्नाटकपर्यंत विस्तारलेल्या सह्याद्री-कोकण वन्यजीव भ्रमणमार्ग प्रदेशात (sahyadri konkan wildlife corridor) ३२ वाघांचा वावर असल्याची माहिती समोर आली आहे. महाराष्ट्रातील सह्याद्रीला केंद्रस्थानी ठेवून 'वाईल्डलाईफ काॅन्झर्वेशन ट्रस्ट'ने (डब्लूसीटी) कोल्हापूर वन विभाग आणि 'सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पा'च्या मदतीने तयार केलेल्या अहवाल कराडमध्ये पार पडलेल्या 'सह्याद्री व्याघ्र भूप्रदेश संवर्धन परिषदे'त प्रसिद्ध करण्यात आला (sahyadri konkan wildlife corridor). या अहवालात सह्याद्रीत मादी वाघ पिढ्यानपिढ्य
सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाअंतर्गत अवैध शिकारी व वन्यप्राण्यांच्या अवयवांच्या चोरट्या व्यापारास आळा घालण्यासाठी सायबर सेलची (cyber cell) निर्मिती करण्यात आली आहे. त्यामुळे कोल्हापूर वन्यजीव वनवृत्तांमध्ये मेळघाट व्याघ्र प्रकल्प, अमरावतीप्रमाणे सायबर सेल स्थापन झाला आहे. (cyber cell)
महाराष्ट्रातील सह्याद्री पर्वतरांगांमधून पालींच्या चार नव्या प्रजातींचा शोध लावण्यात 'ठाकरे वाईल्डलाईफ फाउंडेशन' आणि 'शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर' मधील संशोधकांना यश मिळाले आहे (geckos in sahyadri). यासोबतच पालीच्या 'निमास्पिस गिरी' गटातील इतर नऊ प्रजातींचे नव्याने वर्णन करुन जुन्या संशोधन निबंधांमधील विसंगती दूर करण्यात आल्या आहेत.(geckos in sahyadri)
'सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पा'तील चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात पट्टेरी वाघाचे दर्शन घडले आहे. (sahyadri tiger) वनकर्मचाऱ्यांनी केलेल्या कॅमेरा ट्रॅपिंगमध्ये वाघाचे छायाचित्र कैद झाले आहे. (sahyadri tiger) छायाचित्रित झालेला वाघ हा नर जातीचा असल्याचा अंदाज आहे. या वाघाच्या वावरामुळे सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पातील वाघांच्या अधिवासावर शिक्कामोर्तब झाले आहे. (sahyadri tiger)
सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील 'तिलारी कॉन्झर्वेशन रिझर्व्ह'मध्ये वाघाचे ( sahyadri tiger ) छायाचित्र टिपण्यात वन विभागाला यश मिळाले आहे. वाघाने शिकार केलेल्या ठिकाणी लावलेल्या कॅमेऱ्यांमध्ये त्याचे छायाचित्र कैद झाले आहे. नुकतेच कोल्हापूर जिल्ह्यातील 'चंदगड काॅन्झर्वेशन रिझर्व्ह'मध्ये वाघाच्या (sahyadri tiger) पावलांचे ठसे आणि त्याने केली शिकार आढळून आली होती.
सह्याद्रीतील व्याघ्र अधिवासाचे संवर्धन करण्यासाठी महाराष्ट्र, गोवा आणि कर्नाटक राज्याच्या वन विभागाने संयुक्त व्यवस्थापनाने काम करणे आवश्यक झाले आहे. कारण, महाराष्ट्रातील वाघिणीने (sahyadri tiger) आणि कर्नाटकातील वाघाने गोव्याच्या म्हादई अभयारण्यात स्थलांतर केल्याचे समोर आले आहे. परिणामी या वाघांचे (sahyadri tiger) संरक्षण आणि तिन्ही राज्यातील व्याघ्र अधिवास अबाधित ठेवण्याच्या दृष्टीने समन्वय होणे आवश्यक आहे.
कोल्हापूर जिल्ह्यातील चंदगड संवर्धन राखीव वनक्षेत्रात वाघाचा (sahyadri tiger) अधिवास आढळून आला आहे. नुकताच या वनक्षेत्रात वाघाने शिकार केल्याची घटना घडली आहे. त्यामुळे सह्याद्रीच्या दक्षिणेकडील वनक्षेत्रांमध्ये वाघांचा अधिवास (sahyadri tiger) असल्याचे पुन्हा एकदा समोर आले आहे.
सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्प (एसटीआर) आणि राधानगरी वन्यजीव अभयारण्याला जोडणाऱ्या वनपट्ट्यामध्ये अस्वलांचा अधिवास नसल्याची माहिती नुकत्याच एका सर्वेक्षणामधून समोर आली आहे. या वनपट्टयामध्ये झालेले खाणकाम आणि खासगी मालकीतील वन जमिनींच्या बदलणाऱ्या उपयोगितेमुळे याठिकाणाहून अस्वलांचा अधिवास नष्ट झाल्याची शक्यता आहे. मात्र, सह्याद्री-कोकण वन्यजीव भ्रमणामार्गमध्ये हा वनपट्टा संवदेनशील भूमिका बजावतो. त्यामुळे भ्रमणमार्गाची संलग्नना अबाधित ठेवण्यासाठी या भूभागावर संवर्धनात्मक उपययोजना राबवणे आवश्यक आहे.
'सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पा'त कुरण विकास कार्यशाळेचे आयोजन
मुख्यमंत्री कार्यालयाकडून महत्त्वाच्या गावांची वास्तविकता तपासण्याचे आदेश
सांगली जिल्ह्यात अलीकडच्या काळात वाघाचे अस्तित्व आढळून आलेले नव्हते. आता या पट्टेरी वाघाच्या दर्शनाने सांगलीतील वन्यजीव प्रेमींमध्ये आनंदाचे वातावरण आहे.