Granthmata Bhimabai खाद्यसंस्कृतीसोबत वाचनसंस्कृती रुजवणार्‍या, तसेच वाचन चळवळीच्या माध्यमातून लोकांच्या मनाची मशागत करणार्‍या भीमाबाई जोंधळे यांच्या कार्याची दखल घेत, त्यांना यंदाच्या ‘मराठी भाषा संवर्धक पुरस्कारा’ने सन्मानित करण्यात आले. तेव्हा ..

Compulsion Hindi Language नवीन शैक्षणिक धोरणांतर्गत राज्यात इयत्ता पहिली ते पाचवीपर्यंत हिंदी भाषेची सक्ती करण्याचा निर्णय जाहीर होताच, भाषिक राजकारणही पेटले. या विषयावर समाजमाध्यमांमध्येही वाद-प्रतिवाद सुरू आहेत. यानिमित्ताने भाषा, संस्कृती, साहित्य ..

Lama ‘चॅट जीपीटी’, ‘जेमिनी’ यांच्याप्रमाणेच ‘लामा’ या कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या मॉडेलचीही इंटरनेटवर चलती आहे. ‘लामा’ हे मॉडेल यशस्वीरित्या कार्यरत होण्यासाठी, या मॉडेलला मोठ्या प्रमाणात डेटा दिला जातो. याच डेटाच्या माध्यमातून ‘लामा’ नवनिमिर्तीचा आविष्कार ..

मुंबईच्या ‘नॅशनल गॅलरी ऑफ मॉडर्न आर्ट’ येथे दि. 3 ते 24 एप्रिल दरम्यान आयोजित फ्रेंच चलनी नोटांचे अनोखे प्रदर्शन सध्या आकर्षणाचे केंद्र ठरले आहे. जगाच्या पाठीवर पहिल्यांदाच अशी आगळीवेगळी संकल्पना मांडली आहे ती संशोधक रुक्मिणी डहाणूकर यांनी. त्यांच्या ..

Church Wrestling पाश्चिमात्य देशांमध्ये चर्चच्या माध्यमातून लोकांना एकत्र आणायचे काम झाले. परंतु, कालौघात चर्चमध्येदेखील लोकांचा येणारा ओघ आटला. लोकांना पुन्हा एकदा एकत्र आणण्यासाठी काय केले पाहिजे, याबद्दल विचारविमर्श सुरू असताना, लंडनमध्ये गॅरेथ ..

सिनेक्षेत्रात स्वतःची वेगळी ओळख निर्माण करत, समाजभान जपणार्‍या वनिता राजे गडदे यांची गोष्ट.....

भारतीय इतिहासात अनन्यसाधारण महत्त्व असलेल्या लोकसंस्कृतीच्या भव्यतेचं प्रदर्शन मुंबईच्या छत्रपती शिवाजी महाराज वस्तुसंग्रहालयात आयोजित करण्यात आले आहे. दि. 24 मार्च रोजी या प्रदर्शनाचे उद्घाटन प्रख्यात कुंभार व कारागीर ‘पद्मश्री’ ब्रह्मदेव राम पंडित ..

निसर्ग हा अनादि अनंत... माणूस त्याला आपल्या अधिपत्याखाली आणू शकत नाही. माणूस फक्त त्या निसर्गाची अनुभूती घेऊ शकतो. ही अनुभूती चित्रांच्या माध्यमातून साकारणारे ज्येष्ठ चित्रकार शरद तावडे. त्यांच्या चित्रांचे प्रदर्शन मुंबईतील जहांगीर कला दालन येथे ..

भाषा म्हटले की, हल्ली अवतीभोवतीचे अनेक वाद आपल्याला आठवतात. भाषा म्हणजे संस्कृतीची वाहक आहे, भाषा ही माणसाची अस्मिता आहे. भाषा म्हणजे अनेक प्रश्न आणि भाषा म्हणजे, अनेक प्रश्नांची उत्तरेसुद्धा. थोडक्यात काय, तर भाषा हा तुमच्या माझ्या जीवनाचा अविभाज्य ..

रशिया आणि युक्रेन युद्ध सुरु होऊन, आता तीन वर्षांपेक्षा जास्त काळ लोटला आहे. लाखोंच्या संख्येने झालेल्या मनुष्यहानीनंतरही, हा संघर्ष थांबण्याचे नाव नाही. अमेरिकेत झालेल्या सत्तांतरानंतर या संघर्षाला पूर्णविराम मिळेल, या आशेवर कोट्यवधी लोक जगत आहेत. ..

कृत्रिम बुद्धिमत्ता आपल्या जीवनाचा एक अविभाज्य भाग होत चालला आहे, यावर दुमत असायचे कारण नाही. देश विदेशातील बाजारपेठांपासून ते कामाच्या ठिकाणांपर्यंत वेगाने होणारे बदल आत्मसात करत, माणूस आपल्या भविष्याचा पाया रचतो. दुसर्‍या बाजूला प्रगत तंत्रज्ञानाबद्दलच्या ..

नाटक हे समाजाचे प्रतिबिंब. रंगमंचावर साकार होणारा अविष्कार आपल्या रोजच्या जगण्याचे संदर्भच मांडत असतो. परंतु, त्या मांडणीमध्ये असलेली कलात्मकता तिला आकर्षक बनवते. मराठी रंगभूमीवर कलाकारांनी माणसाच्या जगण्याचे असंख्य निरनिराळे पैलू हाताळले. मराठी ..

पुस्तके म्हणजे माणसे जोडणारी गोष्ट. शब्दांच्या माध्यमातून कागदावर उमटलेली अभिव्यक्ती, माणसाला जगायला बळ देते. पुस्तकांची नवी अनुभूती माणसाला एका वेगळ्या जगाचे दर्शन घडवते. परंतु, यासाठी मुक्त वातावरणही तितकेच महत्त्वाचे. विचार करायला लावणार्‍या ..

ट्रेन चालवणार्‍या एका लोकोपायलटला व्यक्त व्हावेसे वाटले आणि ‘रूळाणुबंध’ हे पुस्तक जन्माला आले. आपल्या अनुभवाची झोळी त्यांनी लोकांसमोर मुक्तहस्ते मोकळी केली. अभिव्यक्तीचा हा नवा अविष्कार साहित्यजगताला समृद्ध करीत आहे. नेमके हे ‘रूळाणुबंध’ कसे जुळले, ..

ओडिशातील जाजपूर जिल्ह्यातील रत्नगिरी येथे सध्या पुरातत्व विभागाकडून उत्खनन सुरू आहे. यानिमित्ताने भारतीय संस्कृतीतील बौद्ध धर्माचा समृद्ध वारसा उजागर झाला आहे. प्राचीन काळापासून ओडिशा हे व्यापाराचे केंद्र राहिले. रत्नगिरीचा हा वारसा इतर नगरांपेक्षा ..

भारतीय सुलेखन सौंदर्याचे दर्शन घडवणार्‍या अच्युत पालव ( Padma Shri Achyut Palav ) यांना भारत सरकारच्यावतीने नुकताच ‘पद्मश्री’ पुरस्कार जाहीर करण्यात आला. अक्षरचित्रांचे भावविश्व उलगडून दाखवणार्‍या निवडक चित्रांचे प्रदर्शन मुंबईतील जहांगीर कलादालनात ..

डोंबिवलीमध्ये नुकतेच पार पडलेल्या ‘अमृतपेठ प्रदर्शना’ला नागरिकांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद लाभला. महाराष्ट्र शासनाची ‘अमृत’ ही संस्था आणि ‘ध्रुव नॉलेज अ‍ॅण्ड वेल्फेअर सोसायटी’ यांच्या संयुक्त विद्यमाने हे प्रदर्शन आयोजित करण्यात आले होते. लघु उद्योजकांना ..

trade war अमेरिकेच्या व्यापार युद्धामुळे जागतिक स्तरावर उद्योगविश्व ढवळून निघाले आहे. डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या धोरणाचा परिणाम, भांडवली बाजारामध्येही तत्काळ बघायला मिळाला. अनेक राष्ट्रांनी यावर चिंता व्यक्त केली आहे. तसेच भविष्यात उद्योगविश्वाला कोणती ..

दि. 15 एप्रिल म्हणजे गझलसम्राट सुरेश भट यांची जयंती. त्यांच्या जन्मदिनानिमित्त गझल या काव्यप्रकाराचा आढावा घेणारा आगळावेगळा कार्यक्रम मुंबईच्या ‘एनसीपीए’ येथे नुकताच संपन्न झाला. ‘गझल’ या काव्यप्रकाराचे अंतरंग धुंडाळत कवितेच्या एका अद्भुत विश्वाचे ..

माणूस आयुष्य जगतो, मात्र ते कशासाठी जगलो हे त्याला व्यक्त करता येत नाही. त्याच्या आयुष्यातील अनेक अनुभव तो जगतो आणि काळाच्या गतीमध्ये हरवतोही. मात्र, मानवी जीवन आणि त्यातील अनुभव यांचे शब्दचित्र असणार्‍या ‘स्मृतितरंग’ या पुस्तकाचे परीक्षण.....

( lata guthe ) साहित्यासह निरनिराळ्या प्रांतांमध्ये मुशाफिरी करणार्‍या, तसेच यशाला गवसणी घालणार्‍या लता गुठे यांची गोष्ट...

मुंबईतील गिरणगाव म्हणजे संस्कृतीचे संचित घेऊन जगणारी नगरी. या नगरीचा उगम, त्यातील कामोगारांची चळवळ, इथल्या निरनिराळ्या माणसांच्या गोष्टी हे सारे वैभव अशोक राणे यांनी आपल्या ‘आणखी एक मोहेंजोदारो’ या माहितीपटात रेखाटले आहे. नुकतेच ‘सुर्वे मास्तरांचे ..

प्रतिमा आणि प्रतिसृष्टी या दोन गोष्टींचे वेड माणसाला अनंत काळापासून असावे. काळाच्या ओघात जन्माला आलेली मिथके, दंतकथा हे याच प्रतिसृष्टीचे द्योतक असल्याचे दिसते. प्रख्यात लेखक युवल नोआह हरारी म्हणतो की, माणूस गोष्टींमध्ये विचार करतो आणि याच गोष्टींच्या ..

विल्यम शेक्सपियर हा नाटककार प्रत्येक पिढीला नव्याने उलगडत जातो. शिरवाडकरांच्या ‘नटसम्राट’पासून ते अगदी विशाल भारद्वाजच्या ‘हैदर’ या सिनेमापर्यंत, शेक्सपियरच्या लिखाणाची जादू लोकांना नव्याने अनुभवायला मिळते. प्रायोगिक रंगभूमीच्या विश्वात शेक्सपियरच्या ..

प्रतिकूल परिस्थितीवर मात करत, आपल्या स्वप्नांच्या दिशेने गरुडझेप घेणार्‍या सावित्रीच्या लेकीची कथा..."संघर्ष हा प्रत्येक माणसाच्या आयुष्याचा भाग आहे, त्यावर फक्त बोलून उपयोग नाही. आपल्यासमोर येणार्‍या प्रत्येक अडचणींवर आपण विचारपूर्वक काम करायला ..

प्रसिद्ध बंगाली इतिहासकार सुरेंद्रनाथ सेन यांनी १०३ वर्षांपूर्वी ‘फॉरेन बायोग्राफिज ऑफ शिवाजी’ हा ग्रंथ लिहिला. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या चरित्राशी निगडित परकीय प्रवाशांनी नोंदवून ठेवलेल्या सार्‍या नोंदी संकलित करून, हा स्वतंत्र ग्रंथ प्रकाशित ..

महाराष्ट्र राज्याने जाहीर केलेले सांस्कृतिक धोरण, मराठी संस्कृतीच्या सर्व क्षेत्रांना व्यापणारे आहे. या सांस्कृतिक धोरणात आपल्याला कुठल्या नवीन गोष्टी बघायला मिळणार आहेत, या सांस्कृतिक धोरणाचा तुमच्या माझ्या जीवनाशी नेमका काय संबंध आहे, याविषयी ..

मराठी साहित्याला संत कवयित्रींचा, लेखिकांचा समृद्ध वारसा लाभला आहे. आपल्या काव्यप्रतिभेतून या कवयित्रींनी जीवनाच्या विविध पैलूंवर अगदी नेमकेपणाने भाष्य केले. यापैकी काही आशयगर्भ काव्यपंक्तींची गीतांतही गुंफण झाली. अशाच काही निवडक कवयित्रींचा अक्षरप्रवास ..

रंगमंचावर नृत्यकला साकारताना, तिच्यातील अंतरंगाचा वेध घेणारे कलावंत फार क्वचितच आढळून येतात. हेच अंतरंग जगासमोर मांडणार्‍या आणि लावणी साकारणार्‍या पवन तटकरे याच्याविषयी... ..

समुपदेशक, मानसशास्त्रज्ञ या भूमिकेत भेटणारे डॉ. आनंद नाडकर्णी आपल्या सगळ्यांच्या परिचयाचे. मानसिक आरोग्याविषयी सोप्या शब्दांत जनजागृती करणे, हे त्यांच्या कामाचे वैशिष्ट्य. व्यसनाधीनतेचा पीडितांच्या मुलांवर काय परिणाम होतो, याचा वेध घेणारे त्यांचे ..

कृत्रिम बुद्धिमत्ता ही आपल्या काळाची अनिवार्यता आहे. बुद्धिमत्तेच्या या तंत्रामुळे, सर्व क्षेत्रांमध्ये प्रगतीची नवी दालने खुली होत आहेत. माणसाला ज्याप्रकारे स्वत:च्या विकासासाठी शिक्षणाची गरज असते, त्याच पद्धतीने कृत्रिम बुद्धिमत्तेला टिकून राहण्यासाठी, ..

विद्यार्थ्यांना करिअर निवडण्यासाठी मार्गदर्शन करणार्या व व्यक्तिमत्त्व विकासाचे नवे दालन उपलब्ध करून देणार्या, दिनेश मोरे यांच्या जीवनप्रवासाचा घेतलेला हा आढावा. ..

M.Po. Bombilwadi स्वातंत्र्यापूर्वीचा कालखंड, जगात वाजलेले युद्धाचे पडघम, वाढत चाललेली युद्धाची भीषणता अशा नैराश्यपूर्ण पार्श्वभूमी असलेल्या विषयाला हाताशी घेऊनच एक नविन विनोदी चित्रपट मराठी प्रेक्षकांच्या सेवेसाठी सादर झाला आहे. हिटलर आणि चर्चिल ..