अशोकराव चौगुले यांनी डाव्या मंडळींच्या विचारांची/लेखनांची केवळ चिरफाडच केलेली नाही, तर ती करीत असताना त्यांनी कधीही युक्तिवादाच्या नियमांना फाटा दिलेला नाही. ज्याची मांडणी करायची ती तार्किक करायची, आपल्या प्रतिपादनासाठी पुरावे द्यायचे. प्रतिपक्षाच्या ..

‘...यासाठी हा लेखनप्रपंच’ हा रमेश पतंगे यांनी लिहिलेला लेख दि. २१ ऑक्टोबर रोजी दै. ‘मुंबई तरुण भारत’मध्ये प्रकाशित करण्यात आला होता. त्यातील मुद्द्यांना प्रतिवाद करणारा अनिरुद्ध खोले यांचा लेख देत असून रमेश पतंगे यांच्या लेखातील मुद्दे आणि अनिरुद्ध ..

‘नेहरु सायन्स सेंटर’ आणि ‘नॅशनल सेंटर फॉर सायन्स कम्युनिकेटर्स’तर्फे आज, दि. २२ नोव्हेंबर रोजी ज्येष्ठ शास्त्रज्ञ आणि ख्यातनाम विज्ञान कथालेखक डॉ. बाळ फोंडके यांना त्यांच्या विज्ञान क्षेत्रातील जाणीवजागृती आणि योगदानाबद्दल ज्येष्ठ शास्त्रज्ञ पद्मविभूषण ..

गांधीवाद म्हणजे काय? गांधींची विचारप्रणाली नेमकी कोणती होती? गांधीवाद हा मार्क्सवाद वा इतर समूहवादांहून भिन्न कसा? गांधीवादाने कोणती सकारात्मक ऊर्जा जागवण्याचे निश्चित केले? असे अनेक प्रश्न. त्याचबरोबर राष्ट्रवाद, युद्ध वगैरे मुद्देही आपल्या अवतीभवती ..

अंतू बर्व्याचे टिळक, गांधी, नेहरू, छत्रे, सावरकर यांच्या संबंधीचे उद्गार आणि राज ठाकरे यांचे मोदी आणि शाह यांच्याबद्दलचे उद्गार यात तिळमात्र फरक नाही. अंतू बर्व्याचे बोलणे चार घटका मनोरंजनासाठी घ्यायचे असते, गांभीर्याने नाही, याची रत्नागिरीच्या ..

मनोहरच्या मृत्यूने देशभरातील सुशिक्षित, प्रगल्भ, सामाजिक मूल्यभान असलेल्या लोकांना भारताचे राजकारण बदलण्याची क्षमता असलेल्या एका नेत्याचे अकाली जाणे, हे आपल्या भावविश्वाला पडलेल्या एका ‘मनोहर‘ स्वप्नाची अखेर झाल्यासारखे वाटले...

आजवर चाललेल्या प्रयत्नांपेक्षा वेगळ्या तऱ्हेने पाकिस्तानच्या प्रश्नाचा विचार केला पाहिजे, हे मोदींच्या विचारसरणीने शिकविले होते. तरीही टीका सहन करूनही नवाज शरीफ यांच्या भेटीपासून सर्व प्रयोग त्यांनी करून पाहिले व त्यांनी आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी ..

रा. स्व. संघाचे ज्येष्ठ स्वयंसेवक आणि १९९० पासून हिंदुस्थान प्रकाशन संस्थेचे बराच काळ अध्यक्षपद भूषविणार्‍या बाळकृष्ण पुरुषोत्तम तथा राजाभाऊ जोशी यांचे पुण्यात निधन झाले. त्यांच्या आठवणींना उजाळा देणारा हा लेख...

स्वा. सावरकरांचे जीवन हे मातृभूमीला समर्पित केलेले महाकाव्य आहे. साहित्यामध्ये काव्य हा सर्वात उत्कट प्रकार मानला जातो...

डॉ. अरुणा ढेरे अध्यक्ष झाल्यानंतर त्यांना आपल्या कळपात ओढून त्यांनी आपला अजेंडा राबवावा, असे प्रयत्न सुरू झाले. आजवर ज्यांनी केवळ आपल्या आत्मबलाच्या आधारे वाटचाल केली, त्यांना ही गोष्ट रुचणे शक्यच नव्हते. त्यामुळे त्यांचे इथले जगणे कसे अशक्य करता ..

बहुतेक प्रसंगी प्रसारमाध्यमांतून होणाऱ्या चर्चा टोकाच्या असतात. काही महिन्यांपूर्वीची वर्तमानपत्रे काढून पाहिली तर मोदी २०१९ ची निवडणूक जिंकल्यातच जमा होते. आता या निकालानंतर ते हरल्यातच जमा आहेत. त्यामुळे सत्य या दोन्हीच्या मध्ये कुठेतरी उभे असते. ..

गांधी, पटेल व नेहरू यांच्या व्यक्तिमत्त्वाची जडणघडण वेगळी होती, त्यांचे स्वभाव वेगळे होते, त्यांच्या प्राथमिकता वेगळ्या होत्या. यापैकी प्रत्येकजण आपल्या प्रकृतीनुसार विचार करत होता व त्याचे भलेबुरे परिणाम देशाला भोगावे लागले. त्यांचे परस्पर संबंध ..

न्यायालय हे एकमेव समाजसुधारणा प्रत्यक्षात आणणारे व्यासपीठ बनले आहे. त्यानंतर न्यायालये धर्मात हस्तक्षेप करतात, अशी टीका सुरू होते...

संघ इतिहासातून प्रेरणा घेतो, परंतु त्याचे ओझे बाळगून भविष्याचा विचार करीत नाही, तर भविष्यातील आव्हानांचा विचार करीत ऐतिहासिक प्रेरणेतून मिळणाऱ्या जीवनसत्त्वाला कालसुसंगत स्वरूप देतो...

रामचंद्र गुहा यांनी अल्पसंख्याक वादातून स्टिफन्स कॉलेजची जी शोककहाणी दिली आहे, ती अपवादात्मक नसून प्रातिनिधिक आहे...

भाजपवर जातीयवादाचा आरोप करून त्याला पराभूत करता येईल, असे विरोधकांना वाटत असेल तर तो भ्रम आहे. कारण, जातीयवादाचा आजवर आरोप होऊनही भाजप मागच्या निवडणुकीत जिंकला, याचे कारण या आरोपातील फोलपणा आता लोकांच्या लक्षात आला आहे. आता नवी परिस्थिती निर्माण ..

सांस्कृतिक राष्ट्रवाद व न्यायालयीन भाषेतील संवैधानिक राष्ट्रवाद यात नेमक्या कोणत्या मुद्द्यावर फरक आहे, हे जाणून घेणे आवश्यक आहे...

एखाद्या संवेदनशील व्यक्तीच्या जीवनात किती संघर्षशील तणाव उत्पन्न होऊ शकतात, याचे उत्तम चित्रण ‘राझी’ या चित्रपटात केले गेले आहे...

मन आणि व्यवस्था हे दोघेही एकमेकांवर परिणाम करीत असतात. त्यामुळे केवळ मानसिक परिवर्तनाचा जे विचार करतात, त्यांच्या परिवर्तनावर मर्यादा येतात..

उद्योजकांकडे ‘शोषक’ म्हणून पाहण्यापेक्षा ‘पालक’ म्हणून पाहिले जाते. अशाच प्रकारची मनोरचना आणि समाज व्यवस्था राहील, या दृष्टीने भारतीय अर्थशास्त्र व समाजशास्त्राचा विकास झाला...

९३ वर्षांपूर्वी हिंदू समाजाला एका गणवेषात संघटित करणे, त्यांच्यात शिस्त निर्माण करणे आणि तरीही त्यांचा आत्मा या राष्ट्राच्या कल्याणाचा ध्यास घेतलेला असणे, या गोष्टी डॉक्टरांनी सत्यात उतरवल्या...

समाज व्यवस्थित चालण्यासाठी सुनियोजित सत्ताकेंद्रांची आवश्यकता असते. ही समाजरथाची दोन चाके आहेत. त्यापैकी केवळ एका चाकावर समाज चालू शकत नाही...

संघाच्या माध्यमातून झालेले हे परिवर्तन केवळ पुस्तकी नव्हते, तर ती मूल्ये त्यांनी देश-विदेशातील स्वयंसेवकांच्या जीवनात संस्कारित करून विचारांची दिशा बदलली...

आभासी जगात व्यावहारिक सीमांच्या पलीकडे जाऊन परस्पर व्यवहार करण्याची शक्ती निर्माण होत आहे. या शक्तीला मान्यता कशी द्यायची आणि त्याला व्यवहारी ज्ञानाचे नियम कसे लावायचे, यात सर्वांची कसोटी लागणार आहे. ..

एक देश म्हणून चौथ्या क्रांतीच्या परिणामांचा आपण समग्र आणि नीट विचार केला नाही, तर भविष्यकाळात पुन्हा जुन्याच परिस्थितीची पुनरावृत्ती होण्याचा धोका आहे...

नोटाबंदीनंतरही केंद्रात आणि महाराष्ट्रात हे यश मिळत आहे. त्याचे कारण या नेत्यांवर लोकांच्या असलेल्या विश्वासात आहे...

 रोहिंग्या मुस्लिमांच्या प्रश्नावरून भारतातील मुसलमानांना चिथविण्याचा प्रयत्न सुरू झाला आहे. मुस्लिमांच्या वेगळ्या धार्मिक अस्मितेच्या मुद्द्यावरून भारताची फाळणी झाली. त्यामुळे मुस्लिमांचे कोणतेच प्रश्न सुटले नाहीत. याच धार्मिक अस्मितेमुळे हिंदू ..

भारत स्वतंत्र झाला तेव्हा धर्म, वंश, जात , लिंग याचा विचार न करता कायद्यापुढे सर्व समान अशी खरोखर भूमिका घेतली असती, तर जातीयवादाचे अनेक प्रश्न मिटले असते. सुदैवाने सर्वोच्च न्यायालयापुढे ७० वर्षांनी ही संधी पुन्हा चालून आली होती. पण, आता पुन्हा ..

रजोगुणातून मिळालेले यश हे समाजाला अंशतः हितकारक असले तरी ते यश ज्याला मिळते त्याला अंतिमतः अहितकारक असते...

आपल्या आनंदी जीवनाची सांगड त्यांनी इतरांच्या आनंदाशी घातल्याने त्यांच्या आनंदात सहभागी होणार्‍यांची संख्याही भरपूर असते, पण हे आपोआप घडत नाही. ते घडविण्याकरिता विशेष प्रयत्न करावे लागतात. ..

कोणताही व्यवसाय करायचा असेल, तर त्यातील अनिश्चिततेचे मुद्दे आधी ठरवावे लागतात व त्यावर नियंत्रण कसे आणायचे, यावर विचार करावा लागतो...

सिब्बल यांना नेमके काय हवे आहे? त्यांनी एक वकील म्हणून फी साठी हा खटला लढला काय? तसे असेल तर त्यांनी आपला सामाजिक दृष्टिकोन पैशासाठी बाजूला ठेवला काय? हे त्यांनी स्पष्ट करायला हवे. ..

संघाचा वेगळा ‘गोवा प्रांत’ म्हणून घोषित करणार्‍या कार्यकर्त्यांनी दोन दिवसांपूर्वी तो विसर्जित म्हणजे काय’ याचा त्यांनी कसा विचार केला आहे, हे स्पष्ट झालेले नाही. दीर्घकेल्याची घोषणा केली आहे. ‘‘भाजपला धडा शिकवणे हे आमचे कामहोते, आता ते पूर्ण झाले ..

आता राजकारणाने नवे वळण घेतले आहे. वंशपरंपरा, विचारप्रणाली, जातवाद यापलीकडे जाऊन विश्वास टाकावा अशा चेहर्‍याच्या शोधात मतदार आहेत...

जे उमेदवार धार्मिक भावनेला आवाहन करून सत्तेवर येतील, ते ज्या इहवादी विचारांच्या आधारावर भारतीय राज्यघटना उभी आहे, तिचे संरक्षण कसे करू शकतील? असा प्रश्न निर्माण होणे स्वाभाविक आहे. परंतु, त्याचबरोबर दुसरी एक गोष्ट लक्षात घेतली पाहिजे, ती म्हणजे ..

मुंबईत नुकताच शिवस्मारकाचा भूमिपूजन आणि जलपूजनाचा कार्यक्रमपार पडला. या निमित्ताने समाजाच्या भविष्यकाळासाठी भूतकाळाच्या स्मरणाची कशासाठी आणि किती गरज असते, याचा विचार करणे आवश्यक आहे...

पाचशे व हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून बाद करून सरकारने अर्थव्यवस्थेची सूत्रे खर्‍या अर्थाने आपल्या हाती घेतली आहेत. त्याची भविष्यातील दिशा कशी असेल, यावर भारताचा भविष्यकाळ अवलंबून आहे...

कोणते मुद्दे जनसमूहाला प्रभावित करीत आहेत हे समजून घेणे ही पत्रकारितेची मूलभूत जबाबदारी आहे. तसे झाले असते तर, ट्रंप अमेरिकेच्या एका मोठ्या जनसमूहाच्या मानसिकतेचे प्रतिनिधित्व करीत आहेत याचा प्रसार माध्यमाना अंदाज करता आला असता..

सेक्युलर मंडळींचाही स्वतःच्या बौद्धिक क्षमतेवर विश्वास नसल्याने त्यांनाही अशा ईश्वरांची किंवा महापुरुषांची आवश्यकता भासतेच. काही जणांना तो मार्क्समध्ये सापडतो, तर काही जणांना तो फ्रॉईडमध्ये किंवा अगदी आपल्या गावात बोलायचे तर नेमाडेंमध्ये...

बदलणारा काळ, जागतिक स्तरावर घडणार्‍या घटना या सार्‍याचा मिळून परिणाम आपल्याही देशावर होतच असतो. भारताचे राष्ट्रीयत्व हे असेच पुन्हा पुन्हा नीट समजून घेण्यासारखेच आहे. या परिसंवादाचा हेतूच मूळी साधकबाधक चर्चा घडवून आणण्याचा आहे. ..

हरियाणातील जाट, गुजरातमधील पटेल आणि महाराष्ट्रातील मराठा समाजाच्या आंदोलनांमागे प्रमुख कारण ’आर्थिक’ आहे, परंतु आरक्षण मिळाले की आपल्या समाजासमोरील आर्थिक प्रश्न मिटून जातील, अशा तर्‍हेचे मृगजळ तयार करण्यात आले आहे...

महाराष्ट्रात विविध ठिकाणी मराठा समाजाचे जे मोर्चे निघत आहेत, त्यांनी सर्वांना चकित करून सोडले आहे. अत्यंत शांततामय मार्गाने, शिस्तबद्ध रितीने मोर्च्यांचे आयोजन कसे केले जावे, याचा आदर्श वस्तुपाठ या मोर्च्यांनी घालून दिलेला आहे. पाहूया या मोर्चांच्या ..

आजवर काश्मीरच्या खोऱ्यामध्ये पाकिस्तानने कुरापती काढत राहायचा आणि भारताने तक्रार करत राहायचं अशी परिस्थिती भविष्यकाळात राहणार नाही तर पाकिस्तानला त्याच्याच भाषेत उत्तर दिले जाईल याची ग्वाही पंतप्रधानांनी आपल्या भाषणातून दिली आहे...

आपल्याकडे बौद्धिक क्षेत्रात ‘सेक्युलॅरिझम’, ‘निधर्मीपणा’, ‘इहवाद’ या शब्दांची चलती आहे. या शब्दांचा वापर करून हिंदुत्वावर ‘जातीय’ म्हणून टीका करायची, हे पुरोगामित्वाचे महत्त्वाचे लक्षण मानले जाते. ..

मुस्लीम प्रश्न हा अत्यंत जटील प्रश्न आहे. युरोप, अमेरिकेतील लोकशाही, उदारमतवादी राजवटी असोत, तुर्कस्तानसारखी लष्करावर भिस्त असलेली इस्लामिक देशांतील सेक्युलर राजवट असो की रशिया, चीनमधील कम्युनिस्ट राजवटी असोत, कोणालाच मुस्लीम मूलतत्त्ववादाला उत्तर ..

मनोहर पर्रिकर गेल्यानंतरचा आजचा त्यांचा पहिलाच जन्मस्मरण दिन. व्यक्ती जाते, परंतु तिची स्वप्ने शिल्लक राहतात. पर्रिकरांची बहुतांश राजकीय कारकिर्द गोव्यासारख्या एका छोट्या राज्यात गेली. असे असले तरी आपल्या व्यक्तिमत्त्वामुळे त्यांना अखिल भारतीय कीर्ती ..

दत्तोपंत ठेंगडी यांचे यंदा जन्मशताब्दी वर्ष सुरु होत आहे. दत्तोपंतांनी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचा कार्यकर्ता म्हणून काम करताना वैचारिक आणि सैद्धांतिक मुद्दे मांडले. परंतु, त्यांची वैचारिक पायाभरणी कशी झाली? श्रीगुरुजी आणि पंडित दीनदयाळ उपाध्याय ..

या निवडणुकीच्या निकालातून भारताच्या भावी राजकारणाचे संकेत मिळणार आहेत.लोकशाहीत निवडणुकीत होणारे मतदान हे समाजात चाललेल्या अनेक गुंतागुंतीच्या आंतरप्रक्रियेचा परिणाम म्हणून असते. जसे परीक्षा हा विद्यार्थ्यांच्या गुणवत्तेचा एकमेव निकष नसला तरी त्यावरून ..

नरेंद्र मोदींनी नव्या भारताच्या आशा-आकांक्षांना आपला चेहरा दिला आहे. जुन्या पठडीत राजकारण करू पाहणार्‍यांना हा दिलेला जबरदस्त धक्का आहे. त्यामुळे मोदी निवडून आले तर ही शेवटची निवडणूक भारतीय जनतेसाठी नसून जुना वारसा सांगणारे, घराणेशाहीचा पक्ष व त्यांच्यावर ..

भारत-पाकिस्तानचा प्रश्न हा कोणत्या अटीवर शांतता नांदेल, असा नसून पाकिस्तानचा दृष्टिकोन कसा बदलेल, यावर अवलंबून आहे. त्यासाठी आज जे डाव पाकिस्तान खेळतो आहे, त्यातून पाकिस्तानचे अस्तित्वच धोक्यात येणार आहे, याची जाणीव करून दिली पाहिजे किंवा त्याने ..

पुढच्या विधानसभा जागांचे वाटपच असे झाले आहे की, दोन पक्षांना एकत्र येऊन राज्य करण्याशिवाय पर्याय राहणार नाही...

चीनच्या ‘वन बेल्ट वन रोड’ या प्रकल्पाला उघडपणे विरोध करून आपल्या वेगळ्या भूमिकेची चुणूक जगाला दिली आहे. परंतु, जग भारताकडे आशेने पाहत असले व भारतावर नेतृत्व लादले जात असले तरी, चीनला पर्याय देण्याची भारताची क्षमता आहे का? हा प्रश्न आहे...

‘विश्वस्त’ या कादंबरीत हिंदू संस्कृतीच्या दोन्ही टोकांच्या धडपडीचे दर्शन घडते. आपली मूल्यपरंपरा कायम राहिली पाहिजे, अशी श्रीकृष्णाची धडपड आणि एकविसाव्या शतकातही त्याच परंपरेतून सामर्थ्य संपादन करू पाहणाऱ्या व्यक्तींची व संस्थांची धडपड या दोन्हींचे ..

'आप'च्या चळवळीत प्रारंभापासून राहिलेले आणि एकेकाळी त्यांच्या राष्ट्रीय कार्यकारिणीचे सदस्य असलेले मयांक गांधी यांनी 'आप'चा हा सर्व प्रवास 'AAP & DOWN - An Insider's Story of India's Most Controversial Party' या पुस्तकात शब्दबद्ध केला आहे. एखादी ..

कोणत्याही पक्षाचे वर्तमान व भविष्य तपासायचे असेल तर त्या पक्षाचे जीवनतत्त्व काय आहे, यावर ते अवलंबून आहे. निदान आज तरी काँग्रेसचा भरवसा हा आपल्या जीवनतत्त्वापेक्षा भाजपच्या अपयशावर अवलंबून आहे. भाजपने मागच्या निवडणुकीत जी आश्वासने दिली आहेत, ती ..

अकेवळ राजकीय वा आर्थिक सत्ता हाती आली म्हणून एखादा पक्ष दीर्घकाळ राज्य करू शकत नाही. त्यासाठी त्याला ‘सिव्हिल सोसायटी’चे आत्मबळ लागते. केवळ प्रतिक्रियेच्या विरोधातून नव्हे, तर न्याय भावनेतूनच असे आत्मबळ येऊ शकते. असे सामूहिक आत्मबळच स्थायी परिवर्तनाचा ..

एखादी तीस वर्षे चालणारी कंपनी एकदम दिवाळखोरीपर्यंत पोहोचत नाही. अगदी दोन महिन्याच्या आधी ऑगस्टच्या पहिल्या आठवड्यात या कंपनीचे पतमानांकन ‘एएए’ वरून ‘एए+’ वर आणण्यात आले. पण, मधल्या काळात या कंपनीची ढासळती परिस्थिती पतपातळीचे मानांकन देणाऱ्या संस्थेला ..

चिदंबरम मनमोहन सरकारचे म्हणून जे आकडे दाखवित आहेत ते वास्तविक पाहाता वाजपेयी सरकारने अर्थव्यवस्थेला जी गती दिली त्यातून निर्माण झाले आहेत...

आसाममध्ये घुसखोरांची समस्या नवी नाही. १९६७ सालच्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेसचे उमेदवार फक्रुद्दीन अली अहमद यांच्यावर, ते घुसखोरांना संरक्षण देतात, असा आरोप जनसंघाने केला होता ..

आजची परिस्थिती म्हणजे अघोषित आणीबाणी आहे, असे जे म्हणत आहेत; त्यांनी एकतर आणीबाणी काय होती, हे अनुभवलेले नाही किंवा नेतृत्व आणि हुकुमशहा यांच्यातील फरक त्यांना समजत नाही किंवा समजून घेण्याची त्यांना इच्छा नाही...

मोहनजींचे भाषण पूर्णपणे दाखविले गेल्यामुळे त्यांच्या भाषणाचीही सकारात्मक चर्चा झाली..

गेल्या काही महिन्यांत राजस्थान आणि उत्तर प्रदेशमध्ये लोकसभेच्या पोटनिवडणुकीचे जे निकाल लागले, त्यामुळे पंतप्रधान मोदी यांच्या लोकप्रियतेसंबंधी प्रश्न उपस्थित केला गेला होता. गुजरात आणि कर्नाटक या दोन्ही राज्यांतील निवडणुकांनी लोकमताला निर्णायक वळण ..

आजवरचा संघर्ष आणि हा संघर्ष यामध्ये एक मूलभूत फरक आहे, हे हिंदुत्ववादी शक्तींनी लक्षात घेणे आवश्यक आहे. कठुआच्या घटनेनंतर तेथील आंदोलकांनी स्वतःच्या हाताने प्रचाराचे कोलीत अशा लोकांच्या हाती दिले. वास्तविक पाहता, या घटनेला कोण जबाबदार आहे, याचा ..

माहितीचा उपयोग करून एखाद्या राजकीय पक्षाने आपली निवडणूक मोहीम राबविली तर त्यात एवढे आकांडतांडव करण्यासारखे काय आहे, हे समजण्याच्या पलीकडचे आहे...

ज्याप्रमाणे ‘भाषा’ हा सांस्कृतिक एकत्वाचा घटक आहे, तसेच ‘दैवते’ ही सांस्कृतिक विकासाचा घटक आहेत. विविध देवता या विविध सांस्कृतिक संकल्पनांच्या निदर्शक असतात. त्यामुळे राजकीय व सांस्कृतिक महत्त्वाकांक्षेतून जे नकारात्मक भाषिक अस्मितांचा खेळ मांडला ..

या तरतुदींना मान्यता दिली तर भारताच्या भविष्यावर भीषण परिणाम होतील, पश्चातापाची वेळ येईल व भारताचे धर्मनिरपेक्ष स्वरूप नष्ट होईल, हे काकासाहेबांनी स्पष्ट केले...

पतंगाची दोरी जेव्हा कापली जाते, तेव्हा भोवतालच्या हवेच्या वाहण्यातून क्षणमात्र मिळणारा मुक्ततेचा आनंद त्या पतंगाला ‘आपणच आपले राजे आहोत,’ हे सुख काही काळ मिळवून देतो. परंतु, त्यामुळे त्याचा परत येण्याचा रस्ता बंद होऊन हवेत भटकून स्वत:च्या डोळ्यादेखत ..

ज्या समाजात सामूहिक हितापेक्षा व्यक्तिगत महत्त्वाकांक्षा, अस्मिता, अहंकार वाढतात त्या समाजात कितीही कर्तृत्ववान व्यक्ती जन्माला आल्या तरी त्यांची समाज म्हणून प्रगती होत नाही...

एकराष्ट्रीयत्वाची भावना वाढत असतानाच प्रत्यक्ष व्यवहारात मात्र अशा वेगवेगळ्या प्रवाहांचे विसंवादी चित्र दिसत आहे...

डॉक्टर कितीही कुशल असला तरी त्याच्या हातातील साधने सदोष असतील, तर ऑपरेशन यशस्वी होऊ शकत नाही. आज अर्थव्यवस्थेची जी नाजूक अवस्था झाली आहे, याचे तेच प्रमुख कारण आहे...

मूलभूत व्यक्तिस्वातंत्र्याच्या मर्यादेचा निर्णय कोण घेणार? कशाच्या आधारे घेणार? व बदलत्या परिस्थितीनुसार त्यात बदल करण्याचे अधिकार कोणाला असणार? यातून आणखीही काही उपप्रश्न निर्माण होतात. ..

न्यायालयात जनहित याचिका दाखल करण्याची पद्धत सुरू झाल्यापासून कोणत्याही प्रश्नावर जनजागरण करून समाजाचे मतपरिवर्तन करण्यापेक्षा न्यायालयाचे दरवाजे ठोठावणे हा जवळचा मार्ग लोकांना सापडला होता. यात काही जणांनी आपली मिरासदारीही निर्माण केली आहे...

गेल्या शुक्रवारच्या अंकात किरण शेलार यांनी व्यक्तीची ऐहिक कार्यक्षमता वाढविण्याच्या दृष्टीने व्यवस्थापनशास्त्र व्यक्तीच्या प्रेरणांचा कसा विचार करते, याची चर्चा केली होती. आपला मुद्दा स्पष्ट करीत असताना व्यक्तीच्या प्रेरणांचा प्रारंभबिंदू मूलभूत ..

आणीबाणीच्या काळात संघावर बंदी असतानाही बाळासाहेबांनी वैचारिक लढा देऊन संघशक्ती आणि संघाच्या संघटन कौशल्याचा आदर्श प्रस्थापित केला. अशा या ‘सामान्य भासणार्‍या असामान्य’ जीवनचरित्राचा घेतलेला हा आढावा...

अधर्मी मार्गाचा उपयोग करून जिंकलेले युद्ध ‘धर्मयुद्ध’ म्हणता येईल का? हा प्रश्न निर्माण होण्याचे कारण म्हणजे, पुढच्या काळात भारतापुढे जे प्रश्न उभे राहणार आहेत, त्यात अशा प्रकारचे अनेक प्रश्न पुढे उभे राहतील...

योगी आदित्यनाथ यांची उत्तर प्रदेशच्या मुख्यमंत्रिपदी निवड करून प्रसारमाध्यमांनी निर्माण केलेल्या प्रतिमा निर्मितीला आपण यत्किंचितही महत्त्व देत नाही, हे दाखविल्याने प्रसारमाध्यमांचा तिळपापड उडाला आहे. या देशातील सहिष्णुता, लोकशाही, सेक्युलॅरिझमजणू ..

त्यामुळे स्टॅलिन , माओ यांनी जे कोटींच्या संख्येत मोजावी लागतील एवढी माणसे मारली त्याबद्दल त्यांना थोडीही लाज वाटत नाही की त्याचे दुःख होत नाही. एवढ्या लोकांच्या कम्यनिझम वाचविण्यासाठी हत्या झाल्या त्यात शोषणकर्ते किती होते?..

आजुबाजूच्या अस्वस्थ करणाऱ्या घटनांमध्ये स्वत:ची बुद्धी ताळ्यावर ठेवून जागतिक दृष्टीकोनातून घटनांचे विश्लेषण आणि आत्मियतापूर्वक विचार करायला लावणारी आत्मचिकित्सा ......

इतक्या कमी काळात ’आप’ला मिळालेले यश ही एक क्रांतिकारी घटना होती. पण त्यानंतर पक्षाची वाढ होण्याऐवजी त्याची अधोगती सुरू झाली. दिल्ली महानगरपालिकेत ’आप’चा झालेला पराभव ही केजरीवाल यांच्या नेतृत्वाच्या समाप्तीची नांदी आहे...

ब्रिटनपाठोपाठ अन्य युरोपीय देशातही नवराष्ट्रवादाच्या जागरणाची प्रक्रिया गतिमान झाली आहे. या प्रक्रियेने ‘पुरोगामी’ व ‘समाजवाद’ या दोन संकल्पनांची व्याख्या बदलून गेली आहे...

नोटाबंदीच्या या आव्हानाला तोंड देण्यात प्रसारमाध्यमे केवळ कमी पडली एवढेच नव्हे, तर हे युद्ध अयशस्वी कसे होईल, ते ते सर्व प्रयत्न करण्याचा त्यांनी आपल्या परीने प्रयत्न केला...

ट्रंप यांच्या निवडणुक विजयाने केवळ अमेरिकेलाच नव्हे तर जगाच्या भल्याचे कंत्राट केवळ आपल्यालाच मिळालेले आहे या आभिर्भावात वावरणार्या सर्वानाच जबरदस्त धक्का बसला आहे...

सेक्युलर मंडळींचाही स्वतःच्या बौद्धिक क्षमतेवर विश्वास नसल्याने त्यांनाही अशा ईश्वरांची किंवा महापुरुषांची आवश्यकता भासतेच. काही जणांना तो मार्क्समध्ये सापडतो, तर काही जणांना तो फ्रॉईडमध्ये किंवा अगदी आपल्या गावात बोलायचे तर नेमाडेंमध्ये...

अमेरिकन अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीतील उमेदवारांच्या चर्चेची तिसरी व अखेरची फेरी संपली आहे. पहिल्या दोन फेर्‍यांच्या तुलनेत ही फेरी एका महासत्तेच्या अध्यक्षपदाच्या उमेदवारीला थोडीतरी शोभादायक झाली. या चर्चेच्या दुसर्‍या फेरीत दोन्ही उमेदवारांनी एकमेकांची ..

राष्ट्र ही आक्रमक संकल्पना नसून प्रत्येक देशाला राष्ट्रीय आत्मा असतो व तो त्या राष्ट्रातील समूहमनाचा चेतना व प्रेरणा देत असतो. यातूनच राष्ट्रीय पुनरूथ्थान घडत असते.....

रा. स्व. संघाचे सरसंघचालक डॉ. मोहनजी भागवत यांनी आग्रा येथे केलेल्या एका विधानावरून देशभरातील सर्व वृत्तवाहिन्यांवर एक दिवसाचे वादंग उसळले. वास्तविक पाहता, सरसंघचालकांनी ‘हिंदूंपेक्षा मुसलमानांची लोकसंख्या वाढत आहे’ यासंदर्भातील प्रश्नाला हलक्या-फुलक्या ..

मोदींच्या विचारप्रक्रियेची गोहत्येच्या निमित्ताने केलेली तर्कसंगत चिकित्सा..