तरुणाईच्या 'मराठी'चा भविष्यवेध!

आजच्या तरुणांच्या मराठी भाषेवरही अनेकदा भाष्य केले जाते. आजच्या तरुणांचे मराठी हे मराठी नाहीच, अशी अतिशयोक्तीही केली जाते. मात्र, या सगळ्यात एक गोष्ट लक्षात घ्यायला हवी, ती म्हणजे भाषा हे संदेशनाचे माध्यम आहे. काळ बदलतो तशी भाषाही बदलते. संतांच्या काळातील मराठी आज आपण बोलताना वापरत नाही. काळाच्या ओघात त्यात अनेक बदल होतात. आजच्या जागतिकीकरणाच्या युगात ‘जागतिक भाषा’ म्हणून महत्त्व मिळालेल्या इंग्रजी भाषेतही जगभरातल्या अनेक भाषांमधील शब्द आढळतात. त्यामुळे आजच्या तरुणांच्या बदललेल्या भाषेकडे काटेकोर भूमिकेतून पाहता येणार नाही. पण, त्याचबरोबर मराठी बोलताना जाणीवपूर्वक केलेल्या सरमिसळीकडेही दुर्लक्ष करून चालणार नाही. तरुणांनी आपली भाषा घडवताना आणि भाषा हे माध्यम वापरताना विचार करण्याची गरज आहे.

 

भाषेचा जसा माध्यम म्हणून विचार केला जातो, तसा त्या भाषेतील साहित्याचाही विचार महत्त्वाचा ठरतो. आपल्या भाषेतील साहित्याविषयी तरुण किती सजग आहेत, हे आजच्या ग्रंथालयांच्या स्थितीवरून लक्षात येईल. नवमाध्यमांच्या प्रसारामुळे तरुण पिढी कमी वाचन करत असेलही, पण आपल्या समृद्ध साहित्यातील आशयावर काही नवनवीन प्रयोग करणारे तरुणही आपण पाहतो. प्रत्येक पिढीच्या अभिरुचीची घडण वेगवेगळी असते. आज संतांच्या साहित्यावर होणारे नवे प्रयोगशील कार्यक्रम हेसुद्धा त्याचेच प्रतिबिंब आहे. थोडक्यात, तरुणांना मराठीविषयी प्रेम जरुर आहे, पण या प्रेमाला कृतिशीलतेची जोड मिळणे आवश्यक आहे.