स्पर्श पुस्तकांचा

 

 

 

साधारण दोन वर्षांपूर्वी विजय कोलकातामध्ये नोकरी करत होता. सोशल मीडियावर एक पुस्तक तेव्हा गाजत होते. त्याचे अभिप्राय वाचनात आले आणि दुसरीकडे मातृभूमीची आणि मातृभाषेची आठवण. अवांतर वाचनाची वगैरे सवय नव्हतीच. पण तरीही मागवले, वाचले आणि मग मात्र पुस्तक काय असते, याची पुरेपूर प्रचिती त्याला आली. उत्कंठा शिगेला पोहोचलेली अवस्था, त्यानंतर वाचन आणि मग त्या पुस्तकाने भारावून जाणे, या एका घटनेने त्याच्या आयुष्याला वळण मिळाले. मुंबई किंवा पुण्यात आता नोकरी धरायची, महाराष्ट्रापासून फार दूर राहायचे नाही, या हेतूने नोकरी सोडली आणि तो मुंबईत आला. त्यानंतर, तीन महिने त्याने स्वतःसाठी दिले होते.

लहानपणी कल्याणजवळ आईबाबांसोबत मोठा झालेला विजय,नोकरी करू लागल्यानंतर काही काळाने त्याच्या आईवडिलांनी कल्याणचे घर विकून, गावी जाण्याचा निर्णय घेतला. जेव्हा तो मुंबईत आला, तेव्हा त्याला घर नव्हते. जवळच एक खोली घेऊन तो राहू लागला. डोक्यात वाचलेल्या पुस्तकाचे विचार होतेच. ‘सलग पाच वर्षे कामानिमित्त ‘आवडते शहर’ सोडून पुणे, इंदोर, कोलकाता, बिकानेरमध्ये घालविलेली असल्याने आयुष्य गंडलं होतं’ असे तो म्हणतो. आपल्या डोक्यावर कोणाचा तरी हात, वरदहस्त असल्यावर आपण एका ‘कम्फर्ट झोन’ मध्ये जगत असतो, अगदी तसे दिवस चालू होते. कम्फर्ट झोनच्या बाहेर येणे गरजेचे वाटत होते. आणि याचवेळी त्याने हा निर्णय घेतला.

 

 

या सर्वात आपल्या सामाजिक जाणीवेचे स्थान कुठे? या प्रश्नाने पछाडलेला विजय मग वाचलेली आवडती पुस्तके आपल्या मनात भिनवू लागतो. आपल्या सर्व मित्रांपर्यंत आपल्याला आवडलेली पुस्तके पोहोचविता यासाठी त्याचे प्रयत्न सुरु झाले, आणि अशातच प्रकाशकांशी तो बोलला. पुस्तकांशीच संबंध नसलेल्या विजयचा असा प्रकाशकांशी आणि व्यावसायिकांशी संबंध आला. मनात होत्या फक्त सामाजिक जाणीवा. प्रकाशकांकडून घेतलेल्या किंमतीत जवळपास ७० ते ८० लोकांपर्यंत पुस्तक पोहोचविले. ह्याचवेळी, मित्रांनी त्यांच्या यादीतल्या पुस्तकांची मागणीही केली. हा होता, उघडलेला पहिला दरवाजा. ओळख नसलेला, पलिकडच्या विश्वाची माहिती नसलेला, पण तरीही आव्हानात्मक वाटेल, असा पहिला. फेसबुकवरून पोस्ट शेअर केल्यावर एका महिलेने पुस्तक मागविले. प्रकाशकांकडून मिळवून तेव्हा त्याने ते दिले. हे सर्व नोकरी सुरू असताना चालू होते. पुस्तके मागवायची आणि पोस्टाने पाठवायची. या बाई म्हणजे यदुनाथ थत्ते यांच्या सून!