हवाहवासा सेक्युलॅरिझम

भारतात काही बहुसंख्याकांनाही हवाहवासा वाटणारा सेक्युलॅरिझम, बांगलादेशातील बहुसंख्याकांना मात्र आता नकोसा झालेला दिसतो. शेख हसीना यांचे सरकार कोसळल्यानंतर बांगलादेशातील अल्पसंख्याकांवर जीव मुठीत घेऊन जगण्याची वेळ आली. हिंदूंची घरे, मंदिरे आगीच्या भक्ष्यस्थानी गेली. उद्याच्या उगवत्या सूर्याचे दर्शनही होईल की नाही, त्याची शाश्वती नाही. आयाबहिणींची अब्रू चार भिंतींच्या आतही सुरक्षित नाही, इतकी भयाण परिस्थिती. हिंदूंनी मोर्चे काढले, शेकडो निवेदने दिली, काळजीवाहू युनूस सरकारला ‘आम्हीसुद्धा बांगलादेशी असून या देशाचे समान नागरिक आहोत,’ हे ओरडून पटवून देण्याचा आटोकाट प्रयत्नही केला. पण, सगळे व्यर्थच. याचे कारण, बांगलादेशातील बहुसंख्याकांना मुळात ‘सेक्युलॅरिझम’ची बेगडी संकल्पनाच मान्य नाही. म्हणूनच काल तेथील सरकारचे महाधिवक्ता असदुझ्झमान यांनी 15व्या घटनादुरुस्तीच्या वैधतेवरील प्रकरणात न्यायालयात बोलताना स्पष्ट सांगितले की, “बांगलादेशात जर 90 टक्के लोकसंख्या मुस्लिमांची आहे, तर मग संविधानातील ‘सेक्युलर’ शब्दाची गरजच काय?” त्यामुळे आगामी काळात ‘सेक्युलर बांगलादेश’ची वाटचाल ‘इस्लामिक बांगलादेश’कडे संविधानिक मार्गानेच झाली, तर मुळीच आश्चर्य वाटायला नको. बांगलादेशचे महाधिवक्ता केवळ एवढ्यावरच थांबले नाहीत, तर “मला पूर्वीसारखा अल्लावर कायमस्वरुपी विश्वास आणि श्रद्धा असणारा देश हवा आहे,” या वक्तव्यातूनही त्यांनी ‘इस्लाम सर्वोपरी’ हेच बांगलादेशचे तत्व असल्याचे अधोरेखित केले. तसेच “बांगलादेशच्या संविधानातील ‘कलम 2 (ए)’ सर्व जातीधर्मांच्या नागरिकांना समानतेचा अधिकार बहाल करते, तर ‘कलम 9’ हे ‘बंगाली राष्ट्रवादा’वर भाष्य करते. त्यामुळे ही दोन्ही कलमे परस्परविरोधी आहेत,” हा महाधिवक्त्यांनी केलेला युक्तिवादच ‘बंगाली अस्मितेपेक्षा इस्लाम महत्त्वाचा’ या तत्वाला खतपाणी घालणारा. एकूणच बांगलादेशसुद्धा पाकिस्तानच्या मार्गावरच असल्याचे अलीकडच्या अनेक घटनांवरून सिद्ध झाले आहे. त्यामुळे भारतातील हिंदूंनीही आपल्या देशातील तसेच शेजारच्या देशांमधील अशा घटनांबद्दल तितकेच जागरुक राहावे. आपण हिंदू आहोत, म्हणजे सर्व धर्मांचा नैसर्गिकरित्या आदर करतोच. पण, म्हणून सेक्युलरवादाच्या थोतांडाला कदापि न भुलता, हिंदूविरोधी शक्तींना मतपेटीतून उत्तर देणे परम कर्तव्यच!