हे मंदिर खैबर पख्तुनख्वा प्रांतातील स्वात जिल्ह्यातील बरीकोट तहसीलमधील बाजीरा शहरात सापडले आहे. या संदर्भात एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, “पाकिस्तान आणि इटालियन पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी वायव्य पाकिस्तानमधील एका ऐतिहासिक ठिकाणी संयुक्त उत्खननादरम्यान २,३०० वर्षे जुने बौद्ध काळातील मंदिर शोधून काढले आहे. यासोबतच इतर मौल्यवान कलाकृतीही जप्त करण्यात आल्या आहेत. स्वात जिल्ह्यात आढळणारे हे मंदिर पाकिस्तानातील तक्षशिला येथील मंदिरांपेक्षा जुने आहे. मंदिराव्यतिरिक्त, पुरातत्वशास्त्रज्ञांना सापडलेल्या २,७०० बौद्ध कलाकृतींमध्ये नाणी, अंगठ्या, भांडी आणि ग्रीसचा राजा मिनंदर याच्या काळातील खरोष्टी भाषेत लिहिलेल्या साहित्याचा समावेश आहे. स्वात जिल्ह्यातील बाजीरा या ऐतिहासिक शहरात उत्खननादरम्यान आणखी पुरातत्व स्थळे सापडतील, असे इटालियन तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.

 

 

 

संग्रहालय आणि पुरातत्व विभागाचे संचालक डॉ.अब्दुस समद यांनी सांगितले की, स्वातमधील बरीकोटचे बाजीरा शहर तक्षशिलापेक्षा जुने आहे. येथे प्रमुख इटालियन विद्यापीठे आणि खैबर पख्तुनख्वा पुरातत्व विभागातील पीएचडी विद्यार्थी बाझिरा शहरातील ऐतिहासिक स्थळांच्या उत्खननाचे काम करत आहेत. डॉ समद यांनी खुलासा केला की, खैबर पख्तुनख्वा सरकारने चौदा पुरातत्व स्थळे खरेदी केली आहेत आणि तेथे उत्खननाचे काम सुरू आहे. ते म्हणाले की, बाजीरा शहरात नुकत्याच सापडलेल्या कलाकृतींवरून हे सिद्ध झाले आहे की स्वात हे सहा ते सात धर्मांचे पवित्र ठिकाण आहे. यादरम्यान पाकिस्तानमधील इटालियन राजदूत आंद्रे फेरारिस म्हणाले की, पाकिस्तानमधील पुरातत्व स्थळे जगातील विविध धर्मांसाठी खूप महत्त्वाची आहेत. ते म्हणाले की, इटालियन पुरातत्व मिशन खैबर पख्तूनख्वा पुरातत्व विभागाच्या सहकार्याने गेल्या सत्तर वर्षांपासून पाकिस्तानमधील पुरातत्व स्थळांचे संरक्षण आणि उत्खनन करत आहे.

 

 

 

२०२० च्या सुरुवातीला पाकिस्तानच्या स्वात जिल्ह्यात उत्खननादरम्यान पुरातत्वशास्त्रज्ञांना विष्णू मंदिराचे अवशेष सापडले होते. या मंदिराच्या अवशेषांवरून असे दिसून येते की, हे किमान १ हजार वर्षे जुने हिंदू मंदिर होते. पाकिस्तान आणि इटलीच्या पुरातत्वशास्त्रज्ञांच्या संयुक्त पथकानेही या मंदिराचा शोध लावला होता. त्यावेळी खैबर पख्तुनख्वा पुरातत्व विभागाचे अधिकारी फझले खालिक यांनी हे मंदिर भगवान विष्णूचे असल्याचे सांगितले होते. हिंदू साम्राज्याच्या काळात हे मंदिर बांधण्यात आल्याचा दावा त्यांनी केला. त्याचवेळी, यावर्षी जुलै महिन्यात याच परिसरात भगवान बुद्धाची एक मूर्ती सापडली होती, जी कामगारांनी फाडून टाकली होती.