वृक्षलागवडीतून जलव्यवस्थापन...

 

 

आपण जीवंत आहोत कारण आपल्या नद्या अजून शाश्वत आहेत. मोहेंजोंदडो-हडप्पा संस्कृती टिकून राहिल्या जोपर्यंत नद्या जीवंत होत्या आणि त्या संस्कृतीतील माणसे नष्ट झाली, जेव्हा या नद्यांनी त्यांचा मार्ग बदलला. सध्याच्या काळातील आपल्या नद्यांची अवस्था अतिशय विदारक आहे. या सगळ्या नद्या पुढील २० वर्षांत हंगामी बनायला लागल्या आहेत. तामिळनाडूमधील कमीत कमी १२ नद्या कोरड्या पडल्या आहेत. आज दक्षिणेकडील महत्त्वाच्या कावेरी, कृष्णा आणि गोदावरी या नद्या फक्त महासागरापर्यंतच जातात. त्यामुळे मानवाला सुखी जलजीवन मिळवायचे असल्यास नद्या जीवंत ठेवण्यावाचून पर्याय नाही. वृक्ष पाण्यावर जगत नाहीत, तर नद्यांना पाणी वृक्षांकडून मिळते असे म्हणणे रास्त ठरेल. कधी झटक्यात काही वर्षांत आपल्याला जादा पर्जन्यमान मिळते. परंतु, हे जागतिक वाढीव तापमानामुळे मिळालेले असावे. दक्षिण पठाराच्या पूर्व व पश्चिम अशा दोन्ही बाजूंना महासागर आहेत आणि जे जादा पर्जन्यमान मिळते ते सागरात पोहोचून लुप्त होते. मुंबईसारख्या किनारी भागात पावसाळ्यात पूर येतात. चेन्नईला डिसेंबरमध्ये पूर येतो. त्यामुळे अशा पुरांचे योग्य असे जलव्यवस्थापन करून पुराचा बंदोबस्त करणे जरुरी आहे.