नौदलाचं मोठं पाऊल! फ्रान्सकडून भारत ६४ हजार कोटींना २६ मरीन राफेल खरेदी करणार
Total Views |
नवी दिल्ली : केंद्र सरकारने फ्रान्सकडून २६ मरीन राफेल (Marine Rafale) लढाऊ विमाने खरेदी करण्यास मान्यता दिली आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या अध्यक्षतेखाली कॅबिनेट कमिटी ऑन सेक्युरिटीने ९ एप्रिल रोजी संबंधित करारास मंजूरी देत हिरवा कंदील दर्शवला. भारताला ६४ हजार कोटी रुपयांमध्ये २६ सागरी लढाऊ विमानांचा समावेश होणार आहे. यानंतर, फ्रान्स भारतीय नौदलाला २२ सिंगल-सीटर आणि ४ ट्विन-सीटर जेट सोपवण्यात आले होते. त्यानंतर महासागरात चीनसोबत युद्ध करण्यासाठी आयएनएस विक्रांतवर तैनात केले जातील.
२६ राफेल मरीन जेट विमानांच्या खरेदीविषयी दोन्ही देशांमध्ये काही महिन्यांपासून चर्चासत्र सुरू आहे. भारताला नौदलासाठी राफेल मरीनचा करार हा २०१६ मध्ये हवाई दलांसाठी ३६ विमानांची खरेदी करताना ठेवण्यात आला. संबंधित कराराची माहिती ही पहिल्यांदाच नरेंद्र मोदींच्या २०२३ च्या फ्रान्स दौऱ्यादरम्यान समोर आली आहे. यानंतर, आता संरक्षण मंत्रालयाने आता एक विनंतीपर पत्र जारी केले असून जे डिसेंबर २०२३ पर्यंत फ्रान्सने स्वीकारले आहे.
यापूर्वीही, २०१६ या वर्षी सप्टेंबर महिन्यात भारताने ५९ हजार कोटी रुपयांच्या करारात फ्रान्सकडून हवाई दलासाठी राफेल लढाऊ विमानांची खरेदी केली होती. दरम्यान, संबंधित राफेल खरेदीच्या चर्चेची पहिली सुरूवात ही २०२४ मध्ये सुरू झाली. २६ राफेल-एम लढाऊ विमाने खरेदी करण्याच्या करारावरील चर्चेचा पहिला टप्पा जून २०२४ मध्ये सुरू झाला आहे. त्यानंतर फ्रेंच सरकारने डसॉल्ट कंपनीच्या अधिकाऱ्यांनी संरक्षण मंत्रालयाच्या कराराशी वाटाघाटी समितीसोबत चर्चा केली आहे. एकदा करार अंतिम झाला की, फ्रान्स राफेल-एम जेट्ससह शस्त्रे, सिम्युलेटर, क्रूसाठी प्रशिक्षण आणि लॉजिस्टिक सपोर्ट प्रदान करेल.
या शस्त्रांमध्ये हवाई हल्ला करणारे अस्त्र क्षेपणास्त्र, भारतीय विशिष्ट वर्धिक लँडिंग उपकरणे आणि विमानवाहू जहाजांमधून जेट चालवता यावे यासाठी आवश्यक उपकरणांचा समावेश आहे. संबंधित क्षेपणास्त्रांचा तसेच हवाई हल्ले करणाऱ्या उपकरणांच्या फ्रान्सने चाचण्या केलेल्या आहेत. परंतु रिअल टाइम ऑपरेशन्ससाठी आणखी काही उपकरणे वापरावी लागतील.
राफेल मरीन जेट हिंद महासागरात तैनात करण्यात आले आहेत. जाईननौदलासाठी खरेगी करण्यात येणारी २२ सिंगल-सीट जेट्स आणि ४ डबल ट्रेन सीट राफेल-एम जेट्स हिंद महासागरात चीनसोबत लढा देण्यास आयएनएस विक्रांत तैनात करण्यात केली जातील. भारतीय नौदस ही विमाने आंध्र प्रदेशातील विशाखापट्टणममधील आयएनएनएस देगातील होम बेस म्हणून तैनात करण्यात येतील.
नौदलाचे ट्विन-इंजिन जेट्स जगभारातील हवाई दलांद्वारे वापरल्या जाणाऱ्या जेट्सपेक्षा महाग असतात कारण त्यांना समुद्रात ऑपरेशन्ससाठी अतिरिक्त क्षमतांची आवश्यकता असते. यात अटक करण्यात आलेल्या लँडिंगसाठी वापरण्यात येणारे लँडिंग गियरचाही समावेश करण्यात आला आहे.
