मुंबई, दि.१२: विशेष प्रतिनिधी जवाहरलाल नेहरू पोर्ट अथॉरिटी जेएनपीएने निर्यात-आयात सह देशांतर्गत कृषी वस्तू-आधारित प्रक्रिया आणि साठवणूक सुविधा विकासासाठी दोन प्रमुख भागधारकांसह सवलत करारांवर स्वाक्षरी केली आहे. अंदाजे २८५ कोटी रुपये किमतीचा हा प्रकल्प सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी (पीपीपी) मोड अंतर्गत डिझाइन-बिल्ड-फायनान्स-ऑपरेट-ट्रान्सफर (डीबीएफओटी) मॉडेलवर विकसित केला जाईल. कृषी प्रक्रिया केंद्र उभारणार जेएनपीए भारतातील पहिलेच बंदर ठरणार आहे. मेसर्स ट्रायडंट अॅग्रोकॉम एक्सपोर्ट्स प्रायव्हेट लिमिटेड आणि मेसर्स मॅन इन्फ्राकंस्ट्रक्शन लिमिटेड (कन्सोर्टियम)द्वारे सुरू केलेल्या एसपीव्ही सोबत सवलत करारावर स्वाक्षरी केली आहे.
जेएनपीएचे अध्यक्ष उन्मेष शरद वाघ यांनी याबाबत माहिती देताना सांगितले की, या करारावर स्वाक्षरी करणे हे बंदर-केंद्रित औद्योगिक विकास वाढवण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. सध्या कोणत्याही भारतीय बंदरात एकात्मिक कृषी-आधारित साठवणूक आणि प्रक्रिया सुविधा नसल्याने या प्रकल्पाची संकल्पना समोर आली. जेएनपीए अशा प्रकारची सुविधा उभारणार भारतातील पहिलेच बंदर आहे. हे केंद्र जागतिक सुविधांच्या बरोबरीने आहे जो कृषी-व्यापार मजबूत करेल, नवीन व्यवसाय संधी निर्माण करेल. तसेच, भारताच्या कृषी निर्यातीला चालना देईल. लॉजिस्टिक्स आणि पुरवठा साखळी परिसंस्था मजबूत करण्यासाठी जागतिक दर्जाच्या पायाभूत सुविधा विकसित करण्याच्या जेएनपीएच्या वचनबद्धतेलाही उन्मेष वाघ यांनी दुजोरा दिला.
जेएनपीए येथे २७ एकर जमिनीवर प्रस्तावित ही पहिलीच अत्याधुनिक सुविधा पर्यावरणीय मंजुरी (ईसी) आणि कोस्टल रेग्युलेशन झोन (सीआरझेड)च्या बंधनांपासून मुक्त आहे. दरवर्षी अंदाजे १.२ दशलक्ष टन कृषी वस्तू हाताळण्यासाठी हे केंद्र डिझाइन केले आहे. ही सुविधा एकाच छताखाली कोल्ड स्टोरेज, प्री-कूलिंग, फ्रोझन स्टोरेज आणि ड्राय वेअरहाऊससह व्यापक स्टोरेज सोल्यूशन्स प्रदान करेल. ज्यामुळे कापणीनंतरचे नुकसान लक्षणीयरीत्या कमी होईल.
इतकेच नाहीतर हे विविध प्रकारच्या कृषी वस्तूंची पूर्तता करेल. यासोबतच मांस, ताजी फळे आणि भाज्या यासारख्या नाशवंत वस्तू तसेच बासमती तांदूळ, मका आणि सागरी उत्पादने आणि मसाल्यांसारख्या नाशवंत नसलेल्या वस्तूंसाठीही पूरक असेल. कृषी व्यापाराची कार्यक्षमता वाढविण्यासाठी आणि शेल्फ लाइफ वाढविण्यासाठी तंत्रे, आधुनिक संवर्धन पद्धती आणि स्वयंचलित प्रक्रिया प्रणालींसह प्रगत तंत्रज्ञानाचा वापर करेल. लॉजिस्टिक्स सुविधेला चालना देण्यासाठी या सुविधेत निर्यात पॅक हाऊस, विस्तृत लोडिंग आणि अनलोडिंग झोन, प्रशासकीय सुविधा आणि शाश्वततेसाठी ग्रीन झोनचा समावेश असेल. तसेच सुविधा आणि बंदराची एकूण कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी, कस्टम क्लिअरन्स आणि अन्न चाचणी आणि प्रमाणपत्र यासारख्या सुविधांची कल्पना केली आहे.