कोरोना महामारीशी जग लढत असताना जगासमोर आता ‘डेल्टा प्लस’च्या रूपाने एक नवीन आव्हान उभे ठाकले आहे. कोरोनामुळे आरोग्यविषयक प्रश्न निर्माण होण्याबरोबरच, आर्थिक आणि सामाजिक चलनवालनाचे अनेक प्रश्न निर्माण झाले. जगातील नागरिकांनी या समस्यांचा मोठ्या धीराने सामना केला. सध्या ‘डेल्टा प्लस’ या नव्या प्रकाराने भारतीयांच्या समोर एक आव्हान उभे केले आहे.
कोरोना विषाणूच्या या आणखी एका नवीन प्रकाराने अनेकांची झोप उडवली आहे. अलीकडे ४० हून अधिक प्रकरणे समोर आली आहेत. ही प्रकरणे एकाच राज्यात नसून भारतातील पाच राज्यांतील आहेत. महाराष्ट्रात कमाल २१ आणि मध्य प्रदेशात सहा प्रकरणे ‘डेल्टा प्लस’ची आढळली आहेत. याव्यतिरिक्त केरळ, कर्नाटक, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश, पंजाब आणि जम्मूमध्येही ‘डेल्टा प्लस’ची लागण झालेले रुग्ण असल्याची माहिती समोर येत आहे. गेल्या दीड वर्षात कोरोनामुळे सर्वाधिक नुकसान झालेल्या राज्यांपैकी महाराष्ट्र आणि केरळ यांचा समावेश आहे. म्हणूनच, केंद्र सरकारने राज्यांना या विषाणूच्या नव्या प्रकाराच्या धोक्याचा सामना करण्यासाठी तयार राहण्याचा सल्ला जारी केला आहे.
‘डेल्टा प्लस’ किती धोकादायक आहे, याचा अंदाज बांधला जाऊ शकतो की, सरकारने त्यास चिंताजनक विषाणूच्या श्रेणीमध्ये ठेवले आहे. दुसर्या लाटेमुळे झालेल्या विध्वंसातून धडा घेत आता केंद्र व राज्यांनी खबरदारी घेणे आवश्यक झाले आहे. तज्ज्ञ आधीच तिसर्या लाटेचा इशारा देत आहेत. म्हणूनच, ‘डेल्टा प्लस’ स्वतःच तिसर्या लाटेचे कारण होऊ शकते, याची शक्यता नाकारता येत नाही. आतापर्यंत हे पाहिले गेले आहे की, कोरोनाने जसजसा रोगाचा प्रसार करण्यास सुरुवात केली, त्याच मार्गाने ‘डेल्टा प्लस’ संसर्गदेखील पसरत आहे. लोकांच्या अखंड हालचालींसह संसर्ग एका राज्यातून दुसर्या राज्यात गेला आणि वेगाने पसरला. एखाद्या राज्यातून एखादी संक्रमित व्यक्ती दुसर्या ठिकाणी पोहोचली तर तो निश्चितपणे संसर्गाचा वाहक असेल; अन्यथा विविध राज्यांमध्ये प्रकरणांचे नवे रूप कसे सापडेल! या भीतीमुळे गोव्याने महाराष्ट्राच्या सीमेवर दक्षता वाढविली आहे. अखेरच्या वेळी संक्रमणाचा प्रसार रोखण्यासाठी राज्यांनी आपली सीमा बंद केली. जरी ‘डेल्टा प्लस’ची प्रकरणे आता कमी झाली आहेत, तरी विषाणूच्या या नवीन प्रकाराने राज्यात दार ठोठावले, ते चिंताजनक आहे.
जगाच्या पाठीवर अमेरिका, रशिया, चीन, ब्रिटन, जपान, पोलंड, स्वित्झर्लंड आणि नेपाळमध्येही ‘डेल्टा प्लस’ची प्रकरणे आढळली आहेत. परंतु, यापैकी कोणत्याही देशाने चिंताजनक असे म्हटले नाही. परंतु, ‘डेल्टा प्लस’चा विचार म्हणून राज्यांना सल्ला देणारा भारत पहिला देश आहे. कोरोना विषाणूने आतापर्यंत हजारो रूपे बदलली आहेत. शास्त्रज्ञांसाठी ही फार मोठी समस्या नाही. विषाणूचे बदलण्याचे प्रकार लस विकसित होण्यापासून संक्रमणाची चाचणी करण्यापासून अडथळे आणतात. कोणत्या रुग्णाला विषाणूचा कोणता प्रकार संक्रमित आहे आणि कोणत्या स्वरूपाची लस ब्रेक बनू शकते हे ठरविणेही सोपे नाही. आतापर्यंत असे मानले जाते की, ‘डेल्टा’ विषाणूमुळे भारतातील पुन्हा येणार्या लाटेचा नाश झाला. या ‘डेल्टा’ विषाणूने आता ‘डेल्टा प्लस’चे रूप धारण केले आहे.
तथापि, आता याची भीती बाळगण्याऐवजी भूतकाळातील निष्काळजीपणाचा धडा घेण्याची गरज आहे. संक्रमित व्यक्तीच्या संपर्कात आलेल्यांचा शोध घेऊन त्यांना शोधून काढण्याची आणि त्यांना विलगीकरणात ठेवण्याची आणि पुरेसे उपचार देण्याची गरज आहे. उपचाराच्या संसर्गाच्या तपासणीपासून आपण ज्या प्रकारचे दुर्लक्ष व गैरव्यवहार सहन करतो त्यापासून आता दूर राहावे लागेल; अन्यथा ‘व्हायरस’ प्राणघातक असल्याचे सिद्ध होऊ शकते. भारताने कोणतीही बेपर्वाई न दाखवता आपली सजगता सिद्ध केली आहे. मात्र, जगभरातील इतर देश हे या नव्या प्रकाराला इतक्या गांभीर्याने घेताना दिसत नाहीत. त्यामुळे जगासमोर नव्याने कोरोनाचे नवे संकट उभे राहायला नको, हीच आशा सगळे जण बाळगून आहेत. कोरोना हा वेगाने पसरणारा विषाणू आहे. त्याचे होणारे रूपांतर हा भारतात आता चिंतेचा विषय आहे. जगाच्या पाठीवर या नव्या प्रकाराबाबत इतर देशांनी नक्कीच सजगता बाळगण्याची आवश्यकता आहे.