रायगड जिल्ह्याच्या 'जिल्हा पक्षी' म्हणून 'तिबोटी खंड्या'ची घोषणा

भारतात आढळणाऱ्या खंड्या पक्ष्यांच्या प्रजातींमधील तिबोटी खंड्या हा आकाराने सर्वात लहान खंड्या आहे. या पक्ष्यांच्या समावेश स्थलांतरित पक्ष्यांमध्ये होत असला तरी तो केवळ प्रजननासाठी सह्याद्रीमध्ये येतो. त्यानंतर सप्टेंबर-आॅक्टोबर महिन्याच्या दरम्यान पुन्हा दक्षिण भारताच्या दिशेने स्थलांतर करतो. त्यांच्या विणीचा काळ अत्यंत नाजूक मानला जातो. कारण, याच कालावधीत हे पक्षी प्रजनन करुन आपली संख्या वाढविण्याच्या प्रयत्नात असतात. गलात ओढा, तलाव, मातीच्या कड्यात जिथे जमीन भुसभुसीत असेल तिथे तिबोटी खंड्या मातीमध्ये बीळ खोदून आपले घरटे तयार करतो. सर्वसाधारणपणे नदी, ओढे यांच्या वरच्या बाजूस कडेला असणाऱ्या मातीमध्ये हे पक्षी बीळ खणून त्यामध्ये आपले घरटे तयार करतात. हा पक्षी त्याचा आकार व चमकदार रंगामुळे वैशिष्ट्यपूर्ण वाटतो. कपाळावर काळा डाग, मानेच्या बाजूला निळा आणि पांढरा रंग, पंख गडद निळ्या व काळ्या रंगाचे असतात. मानेवरील भाग पिवळसर केशरी असतो. चोच पिवळसर नारंगी रंगाची असून शेपटी नारंगी गुलाबी असते.