मुंबईतील कांदळवनामध्ये २ हजार हे. क्षेत्राची भर होणार: ठाणे खाडी 'रामसर'साठी प्रस्तावित

मुंबई (विशेष प्रतिनिधी) - मुंबई महानगर प्रदेशातील जवळपास १ हजार ९१९ हेक्टर कांदळवन आच्छादित क्षेत्र वन विभागाच्या ताब्यात येणार आहे. 'शहर आणि औद्योगिक विकास महामंडळ' (सिडको), 'मुंबई महानगर प्रदेश विकास प्राधिकरण' (एमएमआरडीए) आणि वसई-विरार महानगरपालिकेच्या ताब्यातील हे क्षेत्र आहे. तसेच वन विभागाच्या 'कांदळवन कक्षा'ने 'ठाणे खाडी'ला आंतरराष्ट्रीय 'रामसर' स्थळाचा दर्जा देण्याचा प्रस्ताव राज्य सरकारकडे पाठवला आहे.

 

 

 

सोमवारी 'आंतरराष्ट्रीय कांदळवन दिना'निमित्त 'माझी वसुंधरा' उपक्रमाच्या अंतर्गत एका टाऊनहाॅलचे आयोजन करण्यात आले होते. या उपक्रमामध्ये वन आणि पर्यावरण विभागातील अधिकारी, पर्यावादी कार्यकर्ते आणि संशोधकांनी राज्यातील पाणथळ आणि कांदळवन संरक्षण आणि संवर्धनाबाबत चर्चा केली. यावेळी बोलताना 'कांदळवन कक्षा'चे अपर प्रधान मुख्य वनसंरक्षक विरेंद्र तिवारी यांनी वन विभागातील कांदळवन क्षेत्रामध्ये वाढ होणार असल्याची माहिती दिली. 'एमएमआरडीए'कडून मुंबई उपनगरातील ३०० हेक्टर आणि सिडकोकडून कोमोठे आणि पनवेलमधील २१९ हेक्टर कांदळवन आच्छादित क्षेत्र 'वन कायद्या'अंतर्गत संरक्षित करण्यासाठी प्रस्तावित करण्यात येणार असल्याची माहिती त्यांनी दिली. सोबतच वसई-विरार महानगर पालिकेने त्यांच्या अखत्यारितील जवळपास १,४०० हेक्टर कांदळवन क्षेत्र हे वन कायद्याअंतर्गत संरक्षित करण्याचा प्रस्ताव पालघर जिल्हाधिकाऱ्यांना पाठवल्याचे तिवारी म्हणाले.

 

 

 

 

याखेरीच ठाणे आणि मिरा-भाईंदर महानगर पालिकेच्या मालकीचे एकूण १ हजार २४८ हेक्टर कांदळवन क्षेत्र वन विभागाच्या ताब्यात देण्यात आले आहे. यामध्ये मिरा-भाईंदर महापालिका क्षेत्रातील १,०३६ हे. क्षेत्र, ठाण्याच्या बाळकुममधील १२८ हे. आणि ठाणे हद्दीतील ८३ हेक्टर क्षेत्राचा समावेश आहे. याशिवाय ठाणे खाडी क्षेत्राला 'रामसर' स्थळाचा दर्जा देण्यासाठीचा प्रस्ताव राज्य सरकारकडे पाठवला असून मंजुरीनंतर तो केंद्र सरकारकडे पाठवला जाणार असल्याची माहिती त्यांनी दिली. 'रामसर परिषदे'तर्फे पाणथळ जागांच्या संरक्षणासाठी जगातील महत्त्वाच्या पाणथळ जागांना 'रामसर' स्थळाचा दर्जा देण्यात येतो. महाराष्ट्रामध्ये नाशिकचे 'नांदूर मधमेश्वर अभयारण्य' आणि बुलढाण्यातील लोणार सरोवर या दोन पाणथळींना हा 'रामसर'चा दर्जा मिळाला आहे. ठाणे खाडीत फ्लेमिंगो अभायरण्य असून ते १६.९०५ चौ.किमी क्षेत्रावर पसलेले आहे.