वैद्यकीय सेवा देणारे ड्रोन

घाणासारख्या देशात ड्रोनद्वारे वैद्यकीय सेवा सुरू झाली, ही महत्त्वाचीच घटना. ड्रोन सेवेद्वारे किमान वेळात औषधे पोहोचविल्याने रुग्णांच्या आजारांत व आयुष्यात नक्कीच फरक पडेल.

माणसाला कधी कोणता आजार जडेल, हे कोणीही सांगू शकत नाही. फार पूर्वी कधीतरी काही काही आजार हे विशिष्ट वयानंतरच होतात, असेही मानले जात असे. आता मात्र, कोणत्याही वयात अगदी गंभीर म्हटले जाणारे आजार होण्याचे प्रमाणही भरपूर आहे. आजार आला की, त्यावरील उपचारांची, आरोग्य विम्याचीही चर्चा होते. सोबतच कोणत्या डॉक्टरांकडून किंवा कोणत्या रुग्णालयातून उपचार घेतले की, रुग्ण पूर्णपणे बरा होईल, याचाही विचार केला जातो. डॉक्टरमंडळी रुग्ण पूर्णपणे बरा व्हावा म्हणून १०० टक्के प्रयत्न करतच असतात. आताच्या आधुनिक युगात तर तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीमुळे, विकासामुळे रुग्णावरील उपचारांसाठी नवनव्या पद्धतींचा, उपकरणांचाही वापर करण्यात येतो. नव्या साधनांमुळे वैद्यकीय सेवाक्षेत्रात आमूलाग्र बदल होताना ड्रोनचा उल्लेख हा बऱ्याचदा होताना दिसतो. ड्रोनच्या साहाय्याने रुग्णाला कशाप्रकारे लवकरात लवकर औषधोपचार पोहोचवता येतील, यासाठी जगातल्या अनेक देशांत चाचणी, प्रयोग सुरू आहेत तर काही ठिकाणी ड्रोनचा प्रत्यक्षात वापरही होत आहे. भारतातही ड्रोनचा वापर करून ग्रामीण, दुर्गम, पर्वतीय प्रदेशात वैद्यकीय सेवा पुरवता येतील का, हे तपासून पाहिले जाते. परंतु, अजूनतरी अशा ठिकाणी पूर्ण शक्तिनिशी ड्रोनचा वापर कोणी केलेला दिसत नाही.

तथापि, ज्यावेळी प्रस्थापितांऐवजी कोणतीही नवी पद्धती, प्रणाली अस्तित्वात येते, तेव्हा त्याबद्दल टीका-विरोधाची भाषा केलीच जाते. तसाच विरोध इथेही करण्यात आला. टीकाकारांच्या मते देशात सध्या ५५ रुग्णवाहिका आहेत, म्हणूनच पैशांचा उपयोग आरोग्यसेवांच्या (रुग्णवाहिका दवाखाना) उत्कृष्टतेसाठी करायला हवा. दुसरीकडे घाणा मेडिकल असोसिएशनने हा प्रकल्प रद्द करण्याचीही मागणी केली होती. प्रकल्पाच्या आधी त्याची व्यवस्थित चाचणी घेतली जावी, असे त्यांनी म्हटले होते. सोबतच ड्रोन सेवेमुळे आरोग्यक्षेत्रातील समस्या सुटणार नाहीत, असा दावाही त्यांनी केला होता. मात्र, ज्यावेळी या प्रकल्पाला संसदेत मांडण्यात आले तेव्हा १०२ विरुद्ध ५८ मतांनी तो मंजूर करण्यात आला. त्यानंतर सरकारने जिपलाइनशी चार वर्षांसाठी सुमारे ८४ कोटी रुपयांचा करार केला. दरम्यान, जिपलाइनने २०१६ मध्ये पहिल्यांदा रवांडा देशात ड्रोन सेवा सुरू केली होती. तेव्हापासून तिथे आजतागायत १३ हजार वेळा ड्रोनद्वारे जीवरक्षक औषधे देण्यात आली आहेत. यासाठी मोबाईलच्या माध्यमातून जिपलाईनला मेसेज पाठवावा लागतो, त्यानंतर केवळ अर्ध्या तासात सांगितलेली औषधे घरपोच पाठवली जातात आणि ड्रोनमधून एका पॅराशूटद्वारे ते खाली उतरवले जातात. घाणासारख्या देशात ड्रोनद्वारे वैद्यकीय सेवा सुरू झाली, ही महत्त्वाचीच घटना. ड्रोन सेवेद्वारे किमान वेळात औषधे पोहोचविल्याने रुग्णांच्या आजारांत व आयुष्यात नक्कीच फरक पडेल.

माहितीच्या महापुरात रोजच्या रोज नेमका मजकूर मिळविण्यासाठी लाईक करा... facebook.com/MahaMTB/ आणि फॉलो करा twitter.com/MTarunBharat