शिर्डी संस्थानचा आदर्श

 

आधुनिक समाज दोन प्रकारच्या ताकदींवर चालतो. पहिले म्हणजे कायदा, घटना, न्यायव्यवस्था, लोकशाही पद्धतीने निवडून येणारे शासन, तर दुसऱ्या बाजूला असते मूल्यव्यवस्था, सर्वसामान्यांचे आचरण. या मूल्यव्यवस्था रुजविण्याचे काम श्रद्धा करतात. श्रद्धा म्हणजे परमेश्वराची कृतिहीन भक्ती नव्हे, तर योग्य आचरणाच्या प्रेरणा म्हणून त्याकडे बघितले पाहिजे. भारतीय परिप्रेक्ष्यात याचा विचार करायचा झाला तर हजारो वर्षांपासून मंदिरे, त्यातून निर्माण होणारे साहित्य, पूजनीय व्यक्तींच्या जीवनातून पाझरणारे आचरणाचे अमृत. सर्वसामान्यांनाही आयुष्यात कसे जगावे याचे मार्ग ही प्रार्थनास्थळे आणि साधूसंत दाखवितात. अशा मार्गदर्शनासाठी अत्युच्च अशा व्यक्तिमत्त्वाची गरज असते. सर्वसामान्य अशा प्रकारचे जीवनभान राखून आयुष्य जगू शकत नाहीत. मग विभूतींना समाज मान्यता देतो आणि त्यांनी दाखविलेल्या मार्गावर मार्गक्रमण करीत असतो. हिंदू भावविश्वात जसे देवीदेवतांना महत्त्व आहे, तसेच ते निरनिराळ्या प्रकारच्या सिद्ध पुरुषांनाही आहे. अक्कलकोट स्वामी, शेगावचे गजानन महाराज आणि शिर्डीचे साईबाबा यापैकीच.