मिस वर्ल्ड’ या ‘ब्युटी पेजंट’मध्ये आता तृतीयपंथीही अधिकृतपणे सहभागी होऊ शकतात, असा निर्णय ‘मिस वर्ल्ड ऑर्गनायझेशन’च्या अध्यक्षा ज्युलिया मोर्ले यांनी घेतला. स्पेनची अँजेला पॉन्स ही ‘मिस वर्ल्ड’ स्पर्धेत सहभागी होणारी पहिली तृतीयपंथी होती. त्यापूर्वी २०१२ मध्ये कॅनडाच्या जेना तालाकोवाने ‘मिस वर्ल्ड’मध्ये भाग घेतला होता, पण तिला अपात्र ठरवले गेले.
‘मिस वर्ल्ड ऑर्गनायझेशन’च्या अध्यक्षा ज्युलिया मोर्ले यांचा निर्णय संवेदनशील माणुसकीच्या दृष्टीने अत्यंत स्वागतार्ह आहे. मात्र, पुढे या निर्णयामध्ये असाही नियम आहे की, ज्यांच्या जन्मदाखला किंवा पासपोर्टवर लिंग या रकान्यात ‘स्त्री’ असे नमूद केलेले असेल, तेच तृतीयपंथी या स्पर्धेत सहभागी होऊ शकतात. समाजतज्ज्ञ म्हणतात की, ”स्त्रीत्व हे शारीरिक लिंगावर अवलंबून नसते. स्त्री जन्मत:च स्त्रीवृत्तीची नसते. तिला समाज आणि संस्कृती ‘स्त्री’ म्हणून घडवतात.” ही संकल्पना जर आधुनिक विचारवंतांना जागतिक स्तरावर सर्वमान्य आहे, तर मग ‘मिस वर्ल्ड’ स्पर्धेत केवळ कागदपत्रांवर ’स्त्री’ असा उल्लेख केल्यावरच सहभागी होता येईल, असे म्हणणे एकदा तपासायची गरज आहे. कारण, एकदा स्त्रीत्व हे शारीरिकलैंगिकतेपेक्षा ‘वृत्ती’ मानली, तर मग स्पर्धेत सहभागी होण्यासाठी केवळ कागदोपत्री ‘स्त्री’ असा उल्लेख असावा, असा निर्णय देणार्या लंडनच्या ‘मिस वर्ल्ड ऑर्गनायझेशन’चा स्त्रीबाबतचा दृष्टिकोन स्पष्ट होत नाही. तृतीयपंथीयांना स्त्री म्हणून सहभागी व्हायचे आहे, तर त्यांना स्त्री आहोत, असा कागदोपत्री पुरावा सादर करावा लागणार आहे. यामुळे बराच गोंधळ निर्माण होणार आहे. त्याबाबत येणारा काळच भाष्य करेल. तसेच या नियमामुळे आपल्या देशातील तृतीयपंथीयांना ‘मिस वर्ल्ड पेजंट’मध्ये भाग घेता येईल की नाही, यावर प्रश्नचिन्ह आहे. कारण, आपल्या देशातल्या कायद्यानुसार तृतीयपंथी हे तिसरे लिंग मानल्याने तृतीयपंथीयांच्या जन्मदाखल्यावर आणि पासपोर्टवरही ‘स्त्री’ऐवजी ‘तृतीयपंथी’ हेच लिहिलेले असेल.
माहितीच्या महापुरात रोजच्या रोज नेमका मजकूर मिळविण्यासाठी लाईक करा... facebook.com/MahaMTB/